Nicholas H. Møllerhaug

Målsetjinga med boka «Mennesket Fartein Valen» er å vise nye sider av komponisten. Og det får grandnevøen Fartein Valen-Sendstad til ein viss grad til – men kanskje ikkje slik han sjølv såg for seg.

«Fabula Grande» er ei strålande oppvisning av barnleg orkesterklang, meiner Nicholas Møllerhaug.

INNLEGG: Eit dynamisk langstrakt orkesterverk nesten stilleståande dynamisk kledd inn i styrkegradar som ppp og p. Stille og nedpå og meditativt.. Då blir det bråk. Ikkje i konsertsalen, men etterpå. Her i spaltene. Det er naturlova, skriv Nicholas H. Møllerhaug, som bestilte Geir Jenssens verk “Shhoctavoski “ til Borealis-festivalen.

Organist Tor Grønn har traktert orgelet i den kvitaste kyrkja i Bergen – Nykirken på Nordnes – i over førti år. Han har i denne perioden også vore ein av dei som har framførd mest nyskriven musikk i Bergen. Søndag 18. mars avsluttar han festivalen som ein del av eit større domkirke-program i følgje med cellisten Kartunnen og det amerikanske bandet Sunn O))). På programmet denne søndagen har han alt frå Maja Ratkje sin eigen brudlaupsmusikk til Hvoslef sitt romanske vannorgel.

Tyrol og Dolomittane ligg ikkje langt frå Milano. Det var ein av grunnane til at den eksentriske italienske komponisten Niccolo Castiglioni (1932-1996) valde å pendle mellom stadane. Han elska heimbyen sin Milano men kunne ikkje kome seg ofte nok til Tyrol. Det var oppe i fjella han fekk dyrka komposisjonen, kontemplasjonen, Grieg og naturen.

– Tonespråket hennar reflekterar stjerner og draum. Ho komponerar store operaer og får verdas fremste forteljarar til å følgje hennar fløyte og tone. Festivalkomponist Kaija Saariaho har sida åttitalet arbeidd med å skape ein ny tone. Ho byrje å leita under bakken i Paris. Dette intervjuet med Kaija Saariaho er tredje artikkel Ballade presenterer i forbindelse med årets Borealisfestival i Bergen.

Komponisten Ketil Hvoslef blei ein gong samanlikna med Vivaldi. Dette vil Borealis legge vekt på i år – med ein bukett framføringar som alle fortel det same: det er ikkje dumt å ha hatt nokre år med rytmer og rock i kofferten, skriv Nicholas H. Møllerhaug. – Det dansande og italienske er eit element Hvoslef kjenner seg igjen i. Han har stor forkjærleik for italiensk film og har ei rekke italienske filmklassikarar i videohylla heime ved Svartefjorden i Fana. Særleg har han blitt glad i den italienske komikaren Toto.

Luigi Nono-arkivet ligg i eit gamalt mellomalder-kloster på den venezianske øya Giudecca, ikkje langt frå staden der Nono budde mesteparten av livet. I det store spiserommet midt i klosteret – der nonnene tidlegare hadde fritid og måltid – ligg no biblioteket til Nono. Det er fylde med sjeldne og uvanleg vakre notemanuskript, bøker og brev. Og enka hans Nuria Schoenberg Nono er dagleg leiar.

– Fokuset under Borealis 2006 vil garantert bli splitta i to. Publikum blir nøydd til å navigere mellom ekstreme motpolar som kanskje står nærare einannan enn ein trur, seier Nicholas Møllergaug, som er kunstnerisk leiar for Borealisfestivalen i Bergen. – Ein utprega festivalkomponist frå Austarrike skal i nært samarbeid med Jon Fosse dele på merksemda saman med ein vindskeiv skrålande trioduo frå Argentina, meldar Møllerhaug. Borealis går av stabelen i veka 9. – 16. mars 2006.

– Det å sjå for seg ein stad, liknar litt på det å høyre ein lyd eller to inni seg. Det seier iallfall dei som har prøvd begge delar. Folk som sit fengsla og ikkje får lov til å reise fritt, drøymer ofte om å få reise kor dei vil. Difor reiser dei inni seg. Mest heile verda er oppdaga no, og så og seie alle geografiske flekkar er registrerte. Allikevel kan ein reise inni seg, høyre ‘nye’ lydar eller melodiar – inni seg, skriv kunstnarisk leiar for Borealisfestivalen Nicholas Møllerhaug i programmet til festivalen som vart lagt fram fredag.